शास्त्र

शस्त्र も参照。

サンスクリット

語源

शास् (√śās, “命（メイ）、教”) +‎ 接尾辞 "-त्र (-tra-)"

名詞

शास्त्र (śāstra-) 中性

1. 命令。命。令。
2. 聖典 ^(wp)。法典 ^(wp)。
3. 書物全般。
4. 学問。

格変化

    शास्त्र の変化 a語幹 中性

	単数	双数	複数
主格 (nominative)	शास्त्रम् (śāstram)	शास्त्रे (śāstre)	शास्त्राणि (śāstrāṇi)
呼格 (vocative)	शास्त्र (śāstra)	शास्त्रे (śāstre)	शास्त्राणि (śāstrāṇi)
対格 (accusative)	शास्त्रम् (śāstram)	शास्त्रे (śāstre)	शास्त्राणि (śāstrāṇi)
具格 (instrumental)	शास्त्रेण (śāstreṇa)	शास्त्राभ्याम् (śāstrābhyām)	शास्त्रैः (śāstraiḥ)
与格 (dative)	शास्त्राय (śāstrāya)	शास्त्राभ्याम् (śāstrābhyām)	शास्त्रेभ्यः (śāstrebhyaḥ)
奪格 (ablative)	शास्त्रात् (śāstrāt)	शास्त्राभ्याम् (śāstrābhyām)	शास्त्रेभ्यः (śāstrebhyaḥ)
属格 (genitive)	शास्त्रस्य (śāstrasya)	शास्त्रयोः (śāstrayoḥ)	शास्त्राणाम् (śāstrāṇām)
処格 (locative)	शास्त्रे (śāstre)	शास्त्रयोः (śāstrayoḥ)	शास्त्रेषु (śāstreṣu)

類義語

語義3:〈書物〉

• ग्रन्थ 男性 (grantha-), पुस्तक 中性 (pustaka-)

派生語

• शास्त्रतत्त्वज्ञ (śāstratattvajña-)
• शास्त्रतस् (śāstratas)

形容詞:

• शास्त्रज्ञ (śāstrajña-)
• शास्त्रविद् (śāstravid-)
• शास्त्रीय (śāstrīya-)
• शास्त्रोक्त (śāstrokta-)

名詞:

• शास्त्रवक्तृ 男性 (śāstravaktr̥-)
• शास्त्रार्थ 男性 (śāstrārtha-)

諸言語への影響

• オリヤー語: ଶାସ୍ତ୍ର ^(or) (śāstra)
• シンハラ語: ශාස්ත්‍ර (śāstra)
• パーリ語: sattha
• ベンガル語: শাস্ত্র (śāstra)
• 〔借用〕カンナダ語: ಶಾಸ್ತ್ರ ^(kn) (śāstra)
• 〔借用〕タイ語: ศาสตร์ ^(th) (sàat)
• 〔借用〕テルグ語: శాస్త్రము ^(te) (śāstramu)

参照

語義2:

• सूत्र 中性 (sūtra-)