「付録:チェコ語の発音表記」の版間の差分

削除された内容 追加された内容
スタイル修正、脚注追加
9行目:
|-
! align="left" | [[w:狭母音|狭母音]]
| align="center" style="font-size:120%" | /[{{lang|IPAUnicode|ɪ}}/], /[{{lang|IPAUnicode|iː}}/]
| align="center" style="font-size:120%" |
| align="center" style="font-size:120%" | /[{{lang|IPAUnicode|u}}/], /[{{lang|IPAUnicode|uː}}/]
|-
! align="left" | [[w:半狭母音|半狭母音]]
| align="center" style="font-size:120%" |
|align="center" style="font-size:120%" |
| align="center" style="font-size:120%" | /[{{lang|IPAUnicode|o}}/], /[{{lang|IPAUnicode|oː}}/]
|-
! align="left" | [[w:半広母音|半広母音]]
| align="center" style="font-size:120%" | /[{{lang|IPAUnicode|ɛ}}/], /[{{lang|IPAUnicode|ɛː}}/]
| align="center" style="font-size:120%" |
| align="center" style="font-size:120%" |
25行目:
! align="left" | [[w:広母音|広母音]]
|
| align="center" style="font-size:120%" | /[{{lang|IPAUnicode|a}}/], /[{{lang|IPAUnicode|aː}}/]
|
|}
 
母音はそれぞれ短母音と長母音がある<ref name="a">保川亜矢子『ニューエクスプレスプラス チェコ語(CD付)』白水社、2019年。ISBN 978-4-560-08841-8</ref>。
=== 普通母音 ===
:'''/{{lang|IPA|[[w:非円唇前舌め広めの狭母音|ɪ]]}}/'''は{{lang|cs|[[i]]}}と{{lang|cs|[[y]]}}
:'''/{{lang|IPA|[[w:非円唇前舌半広母音|ɛ]]}}/'''は{{lang|cs|[[e]]}}と{{lang|cs|[[ě]]}}
::ただし、{{lang|cs|ě}}は直前の子音を軟音化させ、語頭には立たない。単体では/{{lang|IPA|jɛ}}/。
::*例) {{lang|cs|[[děkovat|'''dě'''kovat]]}}: [{{lang|IPA|ˈ'''ɟɛ'''kovat}}]
:'''/{{lang|IPA|[[w:非円唇前舌広母音|a]]}}/'''は{{lang|cs|[[a]]}}
:'''/{{lang|IPA|[[w:円唇後舌半狭母音|o]]}}/'''は{{lang|cs|[[o]]}}
:'''/{{lang|IPA|[[w:円唇後舌狭母音|u]]}}/'''は{{lang|cs|[[u]]}}
 
{| class="wikitable" cellpadding="2"
=== 長母音 ===
!母音
:'''/{{lang|IPA|[[w:非円唇前舌狭母音|i]]ː}}/'''は{{lang|ces|[[í]]}}と{{lang|ces|[[ý]]}}
![[w:国際音声記号|IPA]]
:'''/{{lang|IPA|ɛː}}/'''は{{lang|ces|[[é]]}}
|-
:'''/{{lang|IPA|aː}}/'''は{{lang|ces|[[á]]}}
!{{lang|cs|a}}
:'''/{{lang|IPA|oː}}/'''は{{lang|ces|[[ó]]}} (外来語に多い)
| align="center" |[{{Unicode|a}}]
:'''/{{lang|IPA|uː}}/'''は{{lang|ces|[[ú]]}}と{{lang|ces|[[ů]]}}
|-
::{{lang|ces|ů}}は元々{{lang|ces|uo}}だったものが長音に変化したもので、語頭には立たない。
!{{lang|cs|á}}
 
| align="center" |[{{Unicode|aː}}]
=== 二重母音 ===
|-
:'''/{{lang|IPA|au̯}}/'''は{{lang|ces|au}} (外来語に多い)
!{{lang|cs|e}}
:'''/{{lang|IPA|eu̯}}/'''は{{lang|ces|eu}} (外来語のみ)
| align="center" |[{{Unicode|ɛ}}]
:'''/{{lang|IPA|ou̯}}/'''は{{lang|ces|ou}} (格変化形に多い)
|-
!{{lang|cs|é}}
| align="center" |[{{Unicode|ɛː}}]
|-
!{{lang|cs|ě}}
| align="center" |[{{Unicode|ɛ}}], [{{Unicode|jɛ}}]
|-
!{{lang|cs|i}}
| align="center" |[{{Unicode|ɪ}}]
|-
!{{lang|cs|í}}
| align="center" |[{{Unicode|iː}}]
|-
!{{lang|cs|o}}
| align="center" |[{{Unicode|o}}]
|-
!{{lang|cs|ó}}
| align="center" |[{{Unicode|oː}}]
|-
!{{lang|cs|u}}
| align="center" |[{{Unicode|u}}]
|-
!{{lang|cs|ú}}
| align="center" |[{{Unicode|uː}}]
|-
!{{lang|cs|ů}}
| align="center" |[{{Unicode|uː}}]
|-
!{{lang|cs|y}}
| align="center" |[{{Unicode|ɪ}}]
|-
!{{lang|cs|ý}}
| align="center" |[{{Unicode|iː}}]
|-
|}
 
== 子音 ==
64 ⟶ 92行目:
! colspan=2| [[w:鼻音|鼻音]]
|
| [{{IPAUnicode|m}}]
| [{{IPAUnicode|n}}]
|
| {{IPA|ɲ}}
|
| [{{Unicode|ɲ}}]
|
|-align=center
! rowspan=2| [[w:破裂音|破裂音]]
!style="font-size: 70%;" |無声
| [{{IPAUnicode|p}}]
| [{{IPAUnicode|t}}]
|
| [{{IPAUnicode|c}}]
| [{{IPAUnicode|k}}]
|
|-align=center
!style="font-size: 70%;" |有声
| [{{IPAUnicode|b}}]
| [{{IPAUnicode|d}}]
|
| [{{IPAUnicode|ɟ}}]
| [{{IPAUnicode|g}}]
|
|-align=center
91 ⟶ 118行目:
!style="font-size: 70%;" |無声
|
| [{{IPAUnicode|t͡s}}]
| [{{IPAUnicode|t͡ʃ}}]
|
|
99 ⟶ 126行目:
!style="font-size: 70%;" |有声
|
| ([{{IPAUnicode|d͡z}}])
| [{{IPAUnicode|d͡ʒ}}]
|
|
107 ⟶ 134行目:
! rowspan=2 | [[w:摩擦音|摩擦音]]
!style="font-size: 70%;" |無声
| [{{IPAUnicode|f}}]
| [{{IPAUnicode|s}}]
| [{{IPAUnicode|ʃ}}]
|
| [{{IPAUnicode|x}}]
|
|-align=center
!style="font-size: 70%;" |有声
| [{{IPAUnicode|v}}]
| [{{IPAUnicode|z}}]
| [{{IPAUnicode|ʒ}}]
|
|
| [{{IPAUnicode|ɦ}}]
|-align=center
! rowspan=2 | [[w:ふるえ音|ふるえ音]]
!style="font-size: 70%;" |普通
|
| [{{IPAUnicode|r}}]
|
|
133 ⟶ 160行目:
!style="font-size: 70%;" |[[w:歯茎ふるえ音|歯茎]]
|
| [{{IPAUnicode|r̝}}]
|
|
141 ⟶ 168行目:
! colspan=2| [[w:接近音|接近音]]
|
| [{{IPAUnicode|l}}]
|
| [{{IPAUnicode|j}}]
|
|
|}
 
{| class="wikitable"
:'''/{{lang|IPA|ʃ}}/'''は{{lang|ces|[[š]]}}
|-
:'''/{{lang|IPA|ʒ}}/'''は{{lang|ces|[[ž]]}}
!子音
:'''/{{lang|IPA|ɲ}}/'''は{{lang|ces|[[ň]]}}、もしくは{{lang|ces|ě, i, í}}の直前の{{lang|ces|n}}
!IPA (普段)
:*例) {{lang|ces|[[něčí|'''ně'''čí]]}}: [{{lang|IPA|ˈ'''ɲɛ'''t͡ʃiː}}]
!IPA (無声化<ref>語尾に置かれた、もしくは直後に無声子音がついた場合</ref><ref name="a" />)
:'''/{{lang|IPA|c}}/'''は{{lang|ces|[[ť]]}} 、もしくは{{lang|ces|ě, i, í}}の直前の{{lang|ces|t}}
!IPA (有声化<ref>直後に有声子音がつく場合</ref><ref name="a" />)
:*例) {{lang|ces|[[čeština|češ'''ti'''na]]}}: [{{lang|IPA|ˈt͡ʃɛʃ'''cɪ'''na}}]
!IPA (軟音化<ref>直後に{{lang|cs|ě, i, í}}のいずれかがつく場合</ref><ref name="a" />)
:'''/{{lang|IPA|ɟ}}/'''は{{lang|ces|[[ď]]}} 、もしくは{{lang|ces|ě, i, í}}の直前の{{lang|ces|d}}
|-
:*例) {{lang|ces|[[děkuji|'''dě'''kuji]]}}: [{{lang|IPA|ˈ'''ɟe'''kujɪ}}]
:'''/!{{lang|IPAcs|ɦ}}/'''は{{lang|ces|[[h]]b}}
| align="center" |[{{Unicode|b}}]
:'''/{{lang|IPA|x}}/'''は{{lang|ces|[[ch]]}}
| align="center" |[{{Unicode|p}}]
:'''/{{lang|IPA|t͡s}}/'''は{{lang|ces|[[c]]}}
|
:'''/{{lang|IPA|t͡ʃ}}/'''は{{lang|ces|[[č]]}}
|
:'''/{{lang|IPA|d͡ʒ}}/'''は{{lang|ces|dž}}
|-
:'''/{{lang|IPA|r̝}}/'''は{{lang|ces|[[ř]]}}
!{{lang|cs|c}}
 
| align="center" |[{{Unicode|t͡s}}]
== 発音の変化 ==
|
 
| align="center" |[{{Unicode|d͡z}}]
=== 母音 ===
|
*母音は基本的に発音が大きく変わることは'''ない'''。
|-
 
!{{lang|cs|č}}
=== 子音 ===
| align="center" |[{{Unicode|t͡ʃ}}]
*無声子音【{{lang|cs|k, p, s, t}}など】の直前の有声子音【{{lang|cs|g, b, z, d}}など】は無声化する。ただし、{{lang|cs|ř}}の場合は前後どちらに無声子音が来ても無声化する。
|
*:ex)
| align="center" |[{{Unicode|d͡ʒ}}]
*::{{l|ces|odporovat|o'''dp'''orovat}} → /{{lang|IPA|ˈo'''tp'''orovat}}/ ({{lang|cs|o'''tp'''orovat}}のように発音)
|
*::{{l|ces|předpis|'''př'''e'''dp'''is}} → /{{lang|IPA|ˈ'''pr̝̊'''ɛ'''tp'''ɪs}}/ ({{lang|cs|'''př'''e'''tp'''is}}のように発音)
|-
*語尾に立った有声子音は無声化する。
!{{lang|cs|d}}
*:ex)
| align="center" |[{{Unicode|d}}]
*::{{l|ces|chléb|chlé'''b'''}} → /{{lang|IPA|ˈxlɛː'''p'''}}/ ({{lang|cs|chlé'''p'''}}のように発音)
| align="center" |[{{Unicode|t}}]
*::{{l|ces|vůz|vů'''z'''}} → /{{lang|IPA|vuː'''s'''}}/ ({{lang|cs|vů'''s'''}}のように発音)
|
*{{lang|cs|v}}以外の有声子音の直前の無声子音は有声化する。
| align="center" |[{{Unicode|ɟ}}]
*:ex)
|-
*::{{l|ces|svatba|sva'''tb'''a}} → /{{lang|IPA|ˈsva'''db'''a}}/ ({{lang|cs|sva'''db'''a}}のように発音)
!{{lang|cs|ď}}
*::{{l|ces|svět|'''sv'''ět}} → /{{lang|IPA|'''sv'''jɛt}}/ (そのまま)
| align="center" |[{{Unicode|ɟ}}]
*無声・有声子音はそれぞれ上の表の通りに対応している。
| align="center" |[{{Unicode|c}}]
*綴られるが発音はされない音([[w:黙字|黙字]])がある。
|
*:ex)
|
*::{{l|ces|dcera|'''d'''cera}} → /{{lang|IPA|ˈt͡sɛra}}/ ({{lang|cs|cera}}のように発音)
|-
*::{{l|ces|srdce|sr'''d'''ce}} → /{{lang|IPA|ˈsr̩t͡sɛ}}/ ({{lang|cs|srce}}のように発音)
!{{lang|cs|f}}
| align="center" |[{{Unicode|f}}]
|
| align="center" |[{{Unicode|v}}]
|
|-
!{{lang|cs|g}}
| align="center" |[{{Unicode|g}}]
| align="center" |[{{Unicode|k}}]
|
|
|-
!{{lang|cs|h}}
| align="center" |[{{Unicode|ɦ}}]
| align="center" |[{{Unicode|x}}]
|
|
|-
!{{lang|cs|ch}}
| align="center" |[{{Unicode|x}}]
|
|
|
|-
!{{lang|cs|j}}
| align="center" |[{{Unicode|j}}]
|
|
|
|-
!{{lang|cs|k}}
| align="center" |[{{Unicode|k}}]
|
| align="center" |[{{Unicode|g}}]
|
|-
!{{lang|cs|l}}
| align="center" |[{{Unicode|l}}]
|
|
|
|-
!{{lang|cs|m}}
| align="center" |[{{Unicode|m}}]
|
|
| align="center" |[{{Unicode|m̩ɲ}}]<ref>直後が{{lang|cs|ě}}の場合に限る</ref>
|-
!{{lang|cs|n}}
| align="center" |[{{Unicode|n}}]
|
|
| align="center" |[{{Unicode|ɲ}}]
|-
!{{lang|cs|ň}}
| align="center" |[{{Unicode|ɲ}}]
|
|
|
|-
!{{lang|cs|p}}
| align="center" |[{{Unicode|p}}]
|
| align="center" |[{{Unicode|b}}]
|
|-
!({{lang|cs|q}})
| align="center" |[{{Unicode|kv}}]
|
| align="center" |[{{Unicode|gv}}]
|
|-
!{{lang|cs|r}}
| align="center" |[{{Unicode|r}}]
|
|
|
|-
!{{lang|cs|ř}}
| align="center" |[{{Unicode|r̝}}]
| align="center" |[{{Unicode|r̝̊}}]<ref>直前に無声子音がつく場合も当てはまる</ref>
|
|
|-
!{{lang|cs|s}}
| align="center" |[{{Unicode|s}}]
|
| align="center" |[{{Unicode|z}}]
|
|-
!{{lang|cs|š}}
| align="center" |[{{Unicode|ʃ}}]
|
| align="center" |[{{Unicode|ʒ}}]
|
|-
!{{lang|cs|t}}
| align="center" |[{{Unicode|t}}]
|
| align="center" |[{{Unicode|d}}]
| align="center" |[{{Unicode|c}}]
|-
!{{lang|cs|ť}}
| align="center" |[{{Unicode|c}}]
|
| align="center" |[{{Unicode|ɟ}}]
|
|-
!{{lang|cs|v}}
| align="center" |[{{Unicode|v}}]
| align="center" |[{{Unicode|f}}]
|
|
|-
!({{lang|cs|w}})
| align="center" |[{{Unicode|v}}]
|
|
|
|-
!{{lang|cs|x}}
| align="center" |[{{Unicode|ks}}]
|
| align="center" |[{{Unicode|gs}}]
|
|-
!{{lang|cs|z}}
| align="center" |[{{Unicode|z}}]
| align="center" |[{{Unicode|s}}]
|
|
|-
!{{lang|cs|ž}}
| align="center" |[{{Unicode|ʒ}}]
| align="center" |[{{Unicode|ʃ}}]
|
|
|}
 
== アクセント ==
*アクセントは普通、第一音節に置かれる<ref name="a" />
*{{lang|ces|á, é, í, ó, ú}}は長音を表すのみで、アクセントとは無関係。
 
== その他脚注 ==
<references />
*{{l|ces|prst|p'''r'''st}}のように一見母音がない語彙でも、この場合は{{lang|cs|r}}が母音の役割を担う。{{lang|cs|l}}も同じ特徴を持つ。この場合、IPAは/{{lang|IPA|r̩}}/, /{{lang|IPA|l̩}}/となる。チェコ語にはこのような語彙が多数存在する。
 
== 参考文献 ==
*保川亜矢子『ニューエクスプレスプラス チェコ語(CD付)』白水社、2019年。ISBN 978-4-560-08841-8
*岡野裕 編『チェコ語常用六〇〇〇語』大学書林、2010年。ISBN 978-4-475-01188-4
 
[[Category:{{ces}}|*]]