ချောင်း

ビルマ語

発音^(?)

• IPA: /t͡ɕʰáʊN/, [t͡ɕʰã́ʊ̃]

語源1

名詞

ချောင်း (khyoṅʻ")

1. （မြစ် (mracʻ) より小さめの）川。支流。
   • ချောင်းဖျားခံ khyoṅʻ" phyā" khaṃ /t͡ɕʰáʊm bjá kʰœ̀N/ - 川の源となる
   • ချောင်းရေ khyoṅʻ" re /t͡ɕʰáʊN jè/ - 川の水
   • ချောင်းရိုး khyoṅʻ" rui" /t͡ɕʰáʊN jó/ - 川筋
   • ချောင်းရိုးမြောင်းရိုး khyoṅʻ" rui" mroṅʻ" rui" /t͡ɕʰáʊN jó mjáʊN jó/ - 小川や水路; 川筋に溝筋

派生語

名詞:

• ချောင်းကျရေ (khyoṅʻʺkyare)
• ချောင်းစလုတ် (khyoṅʻʺcalutʻ)
• ချောင်းဆုံ (khyoṅʻʺchuṃ)
• ချောင်းဦးတို (khyoṅʻʺūʺtui)

副詞:

• ချောင်းကြိုမြောင်းကြား (khyoṅʻʺkruimroṅʻʺkrāʺ)

動詞:

• ချောင်းစီး (khyoṅʻʺcīʺ)
• ချောင်းပေါက် (khyoṅʻʺpokʻ)

ことわざ

• ချောင်းကိုပစ်၍မြစ်ကိုရှာ၊ ရေသာများ၍ငါးမတွေ့ (khyoṅʻʺkuipacʻr*mracʻkuirhā| resāmyāʺr*ṅāʺmatveʹ)

語源2

動詞

ချောင်း (khyoṅʻ")

1. 虎視眈々と機を窺う。

類義語

• ချောင်းကြည့် (khyoṅʻʺkraññʻʹ), ချောင်းမြောင်း (khyoṅʻʺmroṅʻʺ)

語源3

လည်ချောင်း (laññʻkhyoṅʻʺ)〈気管〉より派生。

名詞

ချောင်း (khyoṅʻ")

1. 咳。
   • ချောင်းတဟဲ့ဟဲ့ khyoṅʻ" ta hai' hai' /t͡ɕʰáʊN ta̰ hɛ̰ hɛ̰/ - 咳が出続けて
   • ချောင်းဟက် khyoṅʻ" hakʻ /t͡ɕʰáʊN hɛʔ/ - 咳払いする (ချွဲဟက် (khyvaihakʻ) と言う方がより一般的)

派生語

名詞:

• ချောင်းခြောက် (khyoṅʻʺkhrokʻ)

動詞:

• ချောင်းဆိုး (khyoṅʻʺchuiʺ)
• ချောင်းဟန့် (khyoṅʻʺhanʻʹ)

語源4

助数詞

ချောင်း (khyoṅʻ")

1. 〔細長いものを数える際に用いられる助数詞〕
   • ကြိုးတ (ta)ချောင်း krui" ta khyoṅʻ" /t͡ɕó ta̰ t͡ɕʰáʊN/ - 縄一本（いっぽん）
   • ခြေထောက်တချောင်း khrethokʻ ta khyoṅʻ" /t͡ɕʰìdaʊʔ ta̰ t͡ɕʰáʊN/ - 足一本
   • လက်ညှိုးတချောင်း lakʻññhui" ta khyoṅʻ" /lɛʔɲ̊ó ta̰ t͡ɕʰáʊN/ - 人差し指一本
2. 〔抽象的な存在を数える際に用いられる助数詞〕
   • အသက်တချောင်း ʼasakʻ ta khyoṅʻ" /ʔət̪ɛʔ ta̰ t͡ɕʰáʊN/ - 命一つ

関連語

名詞:

• အချောင်း (ʼakhyoṅʻʺ)

参照

語義1:〔細長いものを数える助数詞〕

• လက် (lakʻ)